پزشک خانواده

با استفاده از مثلث کارپمن به عنوان راهنما می‌توان روند بهبود پویایی‌های یک رابطه فریبنده و کنترل‌گر را تسهیل بخشید.

آیا می‌دانید مثلث کارپمن چیست؟ آشنا نبودن با مثلث کارپمن شما را درگیر یک رابطه ناسالم و فریبنده می‌کند. هر یک از زاویه‌های این مثلث نمایان‌گر یکی از نقش‌‌هایی است که فرد می‌تواند در یک رابطه ناکارآمد داشته باشد. یک زاویه نمایانگر نقش قربانی (لطفاً به من کمک کنید)، زاویه دیگر نمایانگر نقش نجات‌دهنده (کنترل‌‌گر یا کسی که مسئولیت احساسات و انتخاب‌های فرد دیگر را به عهده می‌گیرد) و زاویه سوم متعلق به نقش آزاردهنده (زورگو، مافوق) است.

معمولاً قربانی طرف مقابل را به یک نجات‌دهنده تبدیل می‌کند. درصورتی‌که فرد قربانی نقش خود را به خوبی ایفا نکند فرد مقابل به آزاردهنده تغییر نقش می‌دهد. این تغییر نقش در واقع یک ابزار برای رسیدن به هدف است. این نقش‌ها بیشتر در خانواده‌های دارای یک فرد مبتلا به اعتیاد یا سوء مصرف مواد به چشم می‌خورند.  

در ادامه به بررسی این که چگونه از مثلث کارپمن خارج شویم می‌پردازیم. با استفاده از این دستورالعمل‌ها و همچنین شرکت در تست‌ مثلث کارپمن می‌توان از ایجاد تعاملات ناسالم با دیگران جلوگیری کرد.

 

1. الگو تکرارشونده خود را پیدا کنید. همانند یک ناظر رفتار خود را بررسی کنید. احتمالاً به یکی از این دو حالت برخورد می‌کنید؛ یا بر روی رفتار فرد مقابل تأثیر می‌گذارید یا از رفتار فرد مقابل تأثیر می‌پذیرید. برای تغییر الگو رفتاری خود باید ابتدا آن را شناسایی کنید. سپس هنگام بروز چنین رفتاری آن را تغییر دهید. کافیست تنها برخلاف رفتار همیشگی خود رفتار کنید.

2. تحت هیچ شرایطی حالت دفاعی به خود نگیرید. بی‌طرفانه برخورد کنید. حتی اگر احساس می‌کنید که حق با شماست (به ویژه زمانی‌که مطمئن نیستید). براساس چنین ذهنیتی رفتار نکنید. واکنش نشان ندهید، احساساتی نشوید و کاملاً عادی برخورد کنید. با گفتن جملات و عبارت‌هایی همچون "شاید حق با تو باشه."، "با این وجود."، "جالبه."، "اینم میتونه باشه."بحث پیش آمده را به اتمام برسانید. به خاطر داشته باشید که نباید تحت تأثیر قرار بگیرید یا احساساتی شوید.

3. اگر نقش قربانی را ایفا می‌کنید، یادبگیرید که مسئولیت زندگی خود را به عهده بگیرید و دیگران را مقصر اشتباهات زندگی خود ندانید. حتی اگر واقعا‌ً قربانی هستید اجازه ندهید که حس ناتوانی بر شما غلبه کند. به خاطر داشته باشید که در هر شرایطی شما قادر به مراقبت از خود هستید. انرژی خود را به تقویت اراده اختصاص دهید و به حس قربانی بودن بها ندهید. این باور را در خود ایجاد کنید که می‌توانید مشکلات را بدون کمک دیگران از سر بگذرانید. این باور به ایجاد قدرت شخصی کمک می‌کند.

4. اگر احساس می‌کنید مسئولیت‌های زیادی به شما واگذار شده کنار بکشید. اجازه دهید دیگران مسئولیت‌های خود را به عهده بگیرند و حتی شکست بخورند. گاهی اوقات افراد باید با نتایج و عواقب تصمیمات خود رو به رو شوند. به خاطر داشته باشید که شما مسئول تصمیات دیگران نیستید حتی اگر آن فرد فرزندتان باشد. همچنین بدانید که همه ما دارای قدرت تصمیم‌گیری هستیم که به ما امکان تعیین سرنوشت را می‌دهد. به عنوان یک پدر و مادر برای داشتن یک فرزند سالم اجازه دهید که فرزندتان در شرایط سخت قرارگیرد و برای حل آن تصمیم بگیرد و راه حل پیدا کند. مسئولیت حل مشکل آنها را به عهده نگیرید. این روند را در دیگر روابط خود به کار گیرید. اجازه دهید دیگران ارزش زندگی خود را درک کنند. زمانی‌که شما نقش نجات‌دهنده را به عهد می‌گیرید، به طور غیرمستقیم به طرف مقابل نشان می‌دهید که صلاحیت و توان حل مشکلات خود را ندارد.

5. از انجام مواردی همچون سرزنش‌ کردن، انتقاد کردن، متهم کردن، عیب‌جویی کردن، کنترل کردن، تهدید کردن، نصیحت کردن، حساس بودن، تحت تأثیر قرار گرفتن و بیش از حد واکنش نشان دادن خودداری کنید و روی "بی‌طرف بودن" تمرکز کنید. از خود بپرسید "چگونه می‌توانم موقعیتی که در آن قرار دارم را بهبود ببخشم؟"، "چگونه می‌توانم آرامش خود را حفظ کنم؟"  درصورتی‌که طرف مقابل نمی‌خواهد یا قادر نیست یک تعامل سالم را با شما داشته باشد حدالامکان تا قرار گرفتن در زمان بهتر خود را از او دور نگه دارید و با او رو به رو نشوید.

6. کلمه اختصاری FOG که نمایانگر سه کلمه ترس (Fear)، اجبار (Obligation) و گناه (Guilt) می‌باشد را به خاطر بسپارید. تجربه کردن هر یک از این حس‌ها در یک رابطه مهم به طور مداوم بدین معناست که فرد مقابل فردی آزار دهنده است. شما باید از FOG دوری کنید. اجازه ندهید که دیگران شما را فریب دهند. از سوی دیگر اگر در یک تعامل حس ترس، اجبار یا گناه را در طرف مقابل ایجاد می‌کنید، شما یک آزاردهنده یا فریب‌دهنده هستید و از سلامت عاطفی برخوردار نیستید. مستقل و راستگو باشید و عزت نفس خود را حفظ کنید.  

7. تا زمانی‌که فرد به اعتیاد فعال و سوء مصرف مواد دچار باشد، برقراری یک تعامل سالم امکان‌پذیر نیست. درصورتی‌که فرد روند ترک مصرف الکل را پیش بگیرد رفتارهای آگاهانه‌ای خواهد داشت، همچنین اگر فرد مبتلا به سوء مصرف در روند ترک قرار گیرد از افراد مرتبط کمک می‌گیرد و با تعمل و تفکر بیشتری رفتار می‌کند. اگر طرف مقابل شما از سلامت روان برخوردار نباشد نمی‌توانید یک رابطه سالم و موفق داشته باشید. بهترین کار تمرکز روی رشد احساسی خودتان است. به خاطر داشته باشید بهبود یافتن و بازگشت به شرایط قبل مختص افرادی است که عمیقاً خواهان آن هستند نه افرادی که به آن نیاز دارند.    

این متن دومین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

زکات علم، نشر آن است. هر

وبلاگ می تواند پایگاهی برای نشر علم و دانش باشد. بهره برداری علمی از وبلاگ ها نقش بسزایی در تولید محتوای مفید فارسی در اینترنت خواهد داشت. انتشار جزوات و متون درسی، یافته های تحقیقی و مقالات علمی از جمله کاربردهای علمی قابل تصور برای ,بلاگ ها است.

همچنین

وبلاگ نویسی یکی از موثرترین شیوه های نوین اطلاع رسانی است و در جهان کم نیستند وبلاگ هایی که با رسانه های رسمی خبری رقابت می کنند. در بعد کسب و کار نیز، روز به روز بر تعداد شرکت هایی که اطلاع رسانی محصولات، خدمات و رویدادهای خود را از طریق

بلاگ انجام می دهند افزوده می شود.

این متن اولین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

مرد خردمند هنر پیشه را، عمر دو بایست در این روزگار، تا به یکی تجربه اندوختن، با دگری تجربه بردن به کار!

اگر همه ما تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهیم همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیم های درست تر، استفاده بهتری از وقت و عمر خود داشته باشند.

همچنین گاهی هدف از نوشتن ترویج نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده یا ابراز احساسات و عواطف اوست. برخی هم انتشار نظرات خود را فرصتی برای نقد و ارزیابی آن می دانند. البته بدیهی است کسانی که دیدگاه های خود را در قالب هنر بیان می کنند، تاثیر بیشتری بر محیط پیرامون خود می گذارند.

با استفاده از مثلث کارپمن به عنوان راهنما می‌توان روند بهبود پویایی‌های یک رابطه فریبنده و کنترل‌گر را تسهیل بخشید.

آیا می‌دانید مثلث

کارپمن چیست؟ آشنا نبودن با مثلث کارپمن شما را درگیر یک رابطه ناسالم و فریبنده می‌کند. هر یک از زاویه‌های این مثلث نمایان‌گر یکی از نقش‌‌هایی است که فرد می‌تواند در یک رابطه ناکارآمد داشته باشد. یک زاویه نمایانگر نقش قربانی (لطفاً به من کمک کنید)، زاویه دیگر نمایانگر نقش نجات‌دهنده (کنترل‌‌گر یا کسی که مسئولیت احساسات و انتخاب‌های فرد دیگر را به عهده می‌گیرد) و زاویه سوم متعلق به نقش آزاردهنده (زورگو، مافوق) است.

معمولاً قربانی طرف مقابل را به یک نجات‌دهنده تبدیل می‌کند. درصورتی‌که فرد قربانی نقش خود را به خوبی ایفا نکند فرد مقابل به آزاردهنده تغییر نقش می‌دهد. این تغییر نقش در واقع یک ابزار برای رسیدن به هدف است. این نقش‌ها بیشتر در خانواده‌های دارای یک فرد مبتلا به اعتیاد یا سوء مصرف مواد به چشم می‌خورند.  

در ادامه به بررسی این که

چگونه از مثلث کارپمن خارج شویم می‌پردازیم. با استفاده از این دستورالعمل‌ها و همچنین شرکت در تست‌ مثلث کارپمن می‌توان از ایجاد تعاملات ناسالم با دیگران جلوگیری کرد.

1. الگو تکرارشونده خود را پیدا کنید. همانند یک ناظر رفتار خود را بررسی کنید. احتمالاً به یکی از این دو حالت برخورد می‌کنید؛ یا بر روی رفتار فرد مقابل تأثیر می‌گذارید یا از رفتار فرد مقابل تأثیر می‌پذیرید. برای تغییر الگو رفتاری خود باید ابتدا آن را شناسایی کنید. سپس هنگام بروز چنین رفتاری آن را تغییر دهید. کافیست تنها برخلاف رفتار همیشگی خود رفتار کنید.

2. تحت هیچ شرایطی حالت دفاعی به خود نگیرید. بی‌طرفانه برخورد کنید. حتی اگر احساس می‌کنید که حق با شماست (به ویژه زمانی‌که مطمئن نیستید). براساس چنین ذهنیتی رفتار نکنید. واکنش نشان ندهید، احساساتی نشوید و کاملاً عادی برخورد کنید. با گفتن جملات و عبارت‌هایی همچون "شاید حق با تو باشه."، "با این وجود."، "جالبه."، "اینم میتونه باشه."بحث پیش آمده را به اتمام برسانید. به خاطر داشته باشید که نباید تحت تأثیر قرار بگیرید یا احساساتی شوید.

3. اگر نقش قربانی را ایفا می‌کنید، یادبگیرید که مسئولیت زندگی خود را به عهده بگیرید و دیگران را مقصر اشتباهات زندگی خود ندانید. حتی اگر واقعا‌ً قربانی هستید اجازه ندهید که حس ناتوانی بر شما غلبه کند. به خاطر داشته باشید که در هر شرایطی شما قادر به مراقبت از خود هستید. انرژی خود را به تقویت اراده اختصاص دهید و به حس قربانی بودن بها ندهید. این باور را در خود ایجاد کنید که می‌توانید مشکلات را بدون کمک دیگران از سر بگذرانید. این باور به ایجاد قدرت شخصی کمک می‌کند.

4. اگر احساس می‌کنید مسئولیت‌های زیادی به شما واگذار شده کنار بکشید. اجازه دهید دیگران مسئولیت‌های خود را به عهده بگیرند و حتی شکست بخورند. گاهی اوقات افراد باید با نتایج و عواقب تصمیمات خود رو به رو شوند. به خاطر داشته باشید که شما مسئول تصمیات دیگران نیستید حتی اگر آن فرد فرزندتان باشد. همچنین بدانید که همه ما دارای قدرت تصمیم‌گیری هستیم که به ما امکان تعیین سرنوشت را می‌دهد. به عنوان یک پدر و مادر برای داشتن یک فرزند سالم اجازه دهید که فرزندتان در شرایط سخت قرارگیرد و برای حل آن تصمیم بگیرد و راه حل پیدا کند. مسئولیت حل مشکل آنها را به عهده نگیرید. این روند را در دیگر روابط خود به کار گیرید. اجازه دهید دیگران ارزش زندگی خود را درک کنند. زمانی‌که شما نقش نجات‌دهنده را به عهد می‌گیرید، به طور غیرمستقیم به طرف مقابل نشان می‌دهید که صلاحیت و توان حل مشکلات خود را ندارد.

5. از انجام مواردی همچون سرزنش‌ کردن، انتقاد کردن، متهم کردن، عیب‌جویی کردن، کنترل کردن، تهدید کردن، نصیحت کردن، حساس بودن، تحت تأثیر قرار گرفتن و بیش از حد واکنش نشان دادن خودداری کنید و روی "بی‌طرف بودن" تمرکز کنید. از خود بپرسید "چگونه می‌توانم موقعیتی که در آن قرار دارم را بهبود ببخشم؟"، "چگونه می‌توانم آرامش خود را حفظ کنم؟"  درصورتی‌که طرف مقابل نمی‌خواهد یا قادر نیست یک تعامل سالم را با شما داشته باشد حدالامکان تا قرار گرفتن در زمان بهتر خود را از او دور نگه دارید و با او رو به رو نشوید.

6. کلمه اختصاری FOG که نمایانگر سه کلمه ترس (Fear)، اجبار (Obligation) و گناه (Guilt) می‌باشد را به خاطر بسپارید. تجربه کردن هر یک از این حس‌ها در یک رابطه مهم به طور مداوم بدین معناست که فرد مقابل فردی آزار دهنده است. شما باید از FOG دوری کنید. اجازه ندهید که دیگران شما را فریب دهند. از سوی دیگر اگر در یک تعامل حس ترس، اجبار یا گناه را در طرف مقابل ایجاد می‌کنید، شما یک آزاردهنده یا فریب‌دهنده هستید و از سلامت عاطفی برخوردار نیستید. مستقل و راستگو باشید و عزت نفس خود را حفظ کنید.  

7. تا زمانی‌که فرد به اعتیاد فعال و سوء مصرف مواد دچار باشد، برقراری یک تعامل سالم امکان‌پذیر نیست. درصورتی‌که فرد روند ترک مصرف الکل را پیش بگیرد رفتارهای آگاهانه‌ای خواهد داشت، همچنین اگر فرد مبتلا به سوء مصرف در روند ترک قرار گیرد از افراد مرتبط کمک می‌گیرد و با تعمل و تفکر بیشتری رفتار می‌کند. اگر طرف مقابل شما از سلامت روان برخوردار نباشد نمی‌توانید یک رابطه سالم و موفق داشته باشید. بهترین کار تمرکز روی رشد احساسی خودتان است. به خاطر داشته باشید بهبود یافتن و بازگشت به شرایط قبل مختص افرادی است که عمیقاً خواهان آن هستند نه افرادی که به آن نیاز دارند.    

 

علائم ناشی از کمبود گلبولهای قرمز خون (کم خونی):

 

گلبول های قرمز خون اکسیژن را به همه سلول‌های بدن منتقل می کند. کمبود گلبولهای قرمز می تواند علائمی مانند:

 

• احساس خستگی (خستگی)
• احساس ضعف
• احساس سرما
• احساس سرگیجه یا سبکی سر
• تنگی نفس
• پوست رنگ پریده

 

علائم ناشی از کمبود گلبول‌های سفید طبیعی خون:

 

گلبولهای سفید خون به بدن در مقابله با میکروب ها کمک میکند. کودکان مبتلا به لوسمی اغلب تعداد گلبول‌های سفید خون زیادی دارند، اما بیشتر آنها سلولهای نابالغ و لوسمی هستند که از عفونت محافظت نمی‌کنند و تعداد گلبول‌های سفید خون طبیعی کم است. این امر میتواند منجر به علائم زیر شود:

 

عفونت ها  که به دلیل کمبود گلبول‌های سفید طبیعی ایجاد می شوند. کودکان مبتلا به

لوسمی ممکن است دچار عفونت هایی شوند که به نظر نمیرسد فروکش کنند و حتی ممکن است پس از بهبودی به یک عفونت دیگر مبتلا شوند.

 

تب اغلب نشانه اصلی عفونت است. اما برخی از کودکان ممکن است بدون داشتن عفونت دچار تب شوند.

 

علائم ناشی از پلاکت خون پایین:

 

پلاکت های موجود در خون به طور معمول به توقف خونریزی کمک میکنند. کمبود پلاکت می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

 

• کبودی و خونریزی آسان
• خونریزی مکرر یا شدید بینی
• خونریزی لثه
• درد استخوان یا مفاصل: این درد ناشی از ایجاد سلول‌های لوسمی در نزدیکی سطح استخوان یا داخل مفصل است.
• تورم شکم: سلول‌های لوسمی ممکن است در کبد و طحال جمع شده و باعث بزرگتر شدن این اندام‌ها شود.  این امر منجر به تورم شکم میشود. دنده‌های تحتانی معمولاً این اندام ها را می پوشانند، اما هنگامی که بزرگتر شدند، توسط پزشک قابل لمس میشوند.
• از دست دادن اشتها و کاهش وزن: اگر طحال یا کبد به اندازه کافی بزرگ شدند، میتوانند بر سایر ارگان‌ها مانند معده فشار بیاورند. این باعث میشود کودک بعد از خوردن تنها مقدار کمی غذا احساس سیری کند که منجر به از دست دادن اشتها و کاهش وزن به مرور زمان شود.
• گره های لنفاوی متورم: برخی لوسمی‌ها به غدد لنفاوی گسترش می‌یابند که مجموعه‌های کوچکی (به اندازه لوبیا) از سلول‌های ایمنی بدن هستند. گره‌های متورم ممکن است در قسمت‌های خاصی از بدن (مانند در دو طرف گردن، در مناطق زیر بغل، بالای ترقوه یا کشاله ران) به صورت توده های زیر پوست دیده یا احساس شوند. غدد لنفاوی داخل قفسه سینه یا شکم نیز ممکن است متورم شوند، اما این‌ها فقط در آزمایشات و تصویربرداری مانند اسکن CT یا MRI قابل تشخیص هستند. در نوزادان و کودکان، غده های لنفاوی معمولاً هنگام مبارزه با عفونت نیز بزرگتر میشوند. غده لنفاوی بزرگ شده در کودک در اثر عفونت بسیار بیشتر از لوسمی است، اما باید توسط پزشک معاینه شده و از نزدیک دنبال شوند.
• سرفه یا مشکل در تنفس: برخی از انواع سرطان خون میتوانند بر روی ساختارهای میانی قفسه سینه مانند گره‌های لنفاوی یا تیموس (اندامی کوچک در جلوی نای) تأثیر بگذارند. تیموس بزرگ یا غدد لنفاوی در قفسه سینه میتوانند بر روی نای فشار آورده و باعث ایجاد سرفه یا مشکل در تنفس شود. در بعضی موارد که تعداد گلبول‌های سفید خون بسیار زیاد است، سلول‌های لوسمی ممکن است در رگ‌های خونی کوچک ریه ها نیز ایجاد شوند که این نیز منجر به اختلال در تنفس می‌شود.
• تورم صورت و بازوها تورم تیموس ممکن است بر روی بزرگ سیاهرگ زبرین (SVC) فشار بیاورد، که رگ بزرگی است که خون را از سر و بازوها به قلب منتقل میکند. این امر منجر به انباشته شدن خون در رگ‌ها می‌شود که به سندرم SVC معروف است. در نتیجه‌ی این اتفاق تورم در صورت، گردن، بازوها و قفسه سینه فوقانی (گاهی اوقات با رنگ پوست مایل به قرمز) دیده میشود. همچنین در صورتی که بر مغز تأثیر بگذارد میتواند علائمی مثل سردرد، سرگیجه و تغییر در هوشیاری به دنبال داشته باشد. سندرم SVC میتواند تهدید کننده زندگی باشد، بنابراین باید سریعاً درمان شود.
• سردرد، تشنج، استفراغ: تعداد کمی از کودکان مبتلا به سرطان خون هستند که هنگام تشخیص اولیه بیماری به مغز و نخاع گسترش یافته باشد. در این حالت علائمی مانند سردرد، مشکل در تمرکز، ضعف، تشنج، استفراغ، مشکلات با تعادل و تاری دید قابل مشاهده است.
• بثورات یا مشکلات لثه: در کودکان مبتلا به لوسمی میلوئید حاد (AML)، سلولهای لوسمی ممکن است به لثه‌ها گسترش یابد و باعث تورم ، درد و خونریزی شود. اگر AML به پوست گسترش یابد ، می تواند باعث ایجاد لکه‌های کوچک و تیره شود که مانند بثورات متداول به نظر می رسد. مجموعه سلول‌های AML زیر پوست یا سایر قسمت‌های بدن را کلروما یا سارکوم گرانولوسیتیک می‌نامند.
• خستگی شدید و ضعف: یک علامت نادر اما بسیار جدی AML خستگی شدید، ضعف و نامهومی گفتار است. این علامت زمانی اتفاق میفتد که تعداد بسیار زیادی سلول لوسمی خون را غلیظ کرده و گردش خون را در رگ‎‌های خونی کوچک مغز کند میکند.

 

بیشتر علائم فوق به احتمال زیاد توسط چیز دیگری غیر از سرطان خون ایجاد میشوند. با این وجود، لازم است که این علائم توسط پزشک معاینه شود تا علت آن پیدا شده و درصورت وم درمان شود.

 

تشخیص سرطان خون در کودک

 

تشخیص سریع لوسمی و تعیین نوع آن لازم است تا بهترین فرصت برای موفقیت در درمان فراهم شود.

 

تاریخچه پزشکی و معاینه بدنی

 

اگر فرزند شما علائم و نشانه‌هایی دارد که نشان میدهد ممکن است به سرطان خون مبتلا باشد، پزشک باید تاریخچه پزشکی کاملی را از بیمار جمع آوری کند و در مورد علائم و مدت زمان آنها اطلاعات کافی کسب کند. پزشک همچنین ممکن است در مورد قرار گرفتن در معرض عوامل خطر احتمالی نیز سؤال کند. سابقه خانوادگی سرطان به ویژه سرطان خون نیز ممکن است مهم باشد.

 

در طی معاینه جسمی، پزشک به دنبال بزرگ شدن غدد لنفاوی، نواحی خونریزی یا کبودی یا علائم احتمالی عفونت است. چشم‌ها، دهان و پوست به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد و ممکن است معاینه سیستم عصبی انجام شود. شکم کودک نیز  از نظر علائم مربوط به طحال یا کبد بزرگ شده معاینه میشود.

 

آزمایش خون

 

اولین آزمایشاتی که برای جستجوی لوسمی انجام میشود، آزمایش خون است. نمونه خون معمولاً از وریدی در بازو گرفته می شود، اما در شیرخواران و کودکان کوچکتر ممکن است آنها از رگ‌های دیگر (مانند پا یا پوست سر) یا از نوک انگشت گرفته شوند.

 

آزمایش های معمول که بر روی نمونه خون صورت میگیرد شامل شمارش سلول‌های خون و اسمیر خون  است. شمارش کامل خون (CBC) برای تعیین تعداد انواع سلول‌های خونی موجود در خون انجام میشود. برای یک اسمیر خون، یک نمونه کوچک از خون روی یک لام شیشه ای پخش میشود و در زیر میکروسکوپ مطالعه می‌شود. تعداد غیر طبیعی سلول‌های خونی و تغییر در شکل سلول‌ها پزشک را به سرطان خون مشکوک میکند.

 

بیشتر کودکان مبتلا به لوسمی گلبول‌های سفید زیادی دارند ولی گلبول‌های قرمز خون و یا پلاکت های کافی ندارند. بسیاری از گلبول‌های سفید موجود درخون در آینده از بین رفته و سلول‌های نابالغ خونی فقط در مغز استخوان یافت می شوند. حتی اگر این یافته ها پزشک را به لوسمی مشکوک کند، معمولاً بدون بررسی نمونه ای از سلول های مغز استخوان، بیماری نمی تواند به طور قطع تشخیص داده شود.

 

آسپیراسیون مغز استخوان و بیوپسی

 

آسپیراسیون مغز استخوان و بیوپسی مغز استخوان آزمایشاتی است که معمولاً همزمان انجام می‌شوند. نمونه‌ها معمولاً از قسمت پشت استخوان لگن گرفته می‌شوند، اما بعضی اوقات از جلوی استخوان لگن یا از استخوان های دیگر نیز گرفته می‌شود.

 

پونکسیون کمر (سوراخ کردن کمر برای مایع گیری)

 

از این آزمایش برای جستجوی سلول‌های لوسمی در مایع مغزی نخاعی (CSF) که مغز و نخاع را میپوشاند، استفاده می‌شود‌.

 

 بیوپسی گره لنفاوی

 

این نوع بیوپسی در تشخیص لنفوم مهم است، اما به ندرت برای کودکان مبتلا به لوسمی لازم است.

 

نمونه‌های خون، مغز استخوان و سایر نمونه ها برای آزمایش بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می شوند.

 

تست‌های میکروسکوپی

 

تمام نمونه های گرفته شده (خون، مغز استخوان، بافت غدد لنفاوی یا CSF) با میکروسکوپ مورد بررسی قرار میگیرند. نمونه‌ها را با مواد شیمیایی رنگ آمیزی میکنند که می تواند باعث تغییر رنگ در برخی از سلول‌های لوسمی شود.

 

پزشکان در ادامه اندازه، شکل و الگوهای رنگ آمیزی سلول‌های خونی موجود در نمونه‌ها را بررسی میکنند تا آنها را به انواع خاص طبقه بندی کنند.

 

فلوسیتومتری و ایمونوهیستوشیمی

 

این آزمایش‌ها برای طبقه بندی سلول‌های لوسمی بر اساس پروتئین های خاص داخل یا روی سلول ها (که به عنوان ایمونوفنوتیپ شناخته می‌شوند) استفاده می شود. این نوع آزمایشات در تعیین نوع دقیق گروه و زیرگروه بیماری بسیار مفید است. این روش را اغلب روی سلول‌های مغز استخوان انجام می‌دهند اما بر روی سلول‌های خون، غدد لنفاوی و مایعات بدن نیز قابل انجام است.

 

تست‌های کروموزومی

 

در این تست‌ها، کروموزوم های (رشته های طولانی DNA) داخل سلول‌ها مورد بررسی قرار میگیرند. سلول‌های عادی انسانی دارای 23 جفت کروموزوم هستند که هر یک از آنها اندازه معینی دارند و زیر میکروسکوپ شکل خاصی دارند. اما در برخی از انواع سرطان خون، سلول ها در کروموزوم‌های خود دچار تغییراتی میشوند.

 

تصویربرداری

 

در آزمایش‌های تصویربرداری از اشعه ایکس، امواج صوتی، میدان مغناطیسی یا ذرات رادیواکتیو برای تهیه تصاویری از داخل بدن استفاده می‌کنند. لوسمی معمولاً تومور ایجاد نمی‌کند، بنابراین آزمایش‌های تصویربرداری به اندازه سایر سرطان‌ها مفید نیستند. اما اگر کودکی به لوسمی مشکوک شده یا تشخیص داده شده است، ممکن است پزشک دستور برخی از این آزمایشات را بدهد تا از این طریق بیماری را بهتر تشخیص دهد یا مشکلات دیگری مانند عفونت را بررسی کند.

 

رادیوگرافی قفسه سینه

 

رادیوگرافی قفسه سینه میتواند بزرگ شدگی تیموس یا غدد لنفاوی در قفسه سینه را نشان دهد. اگر نتیجه آزمایش غیرطبیعی باشد، ممکن است یک اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) از قفسه سینه درخواست شود تا نمای کامل‌تری دریافت شود.

 

اگر کودک شما دچار عفونت ریه باشد، رادیوگرافی قفسه سینه نیز می‌تواند به تشخیص پنومونی کمک کند.

 

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)

 

معمولاً برای کودکان مبتلا به لوسمی نیازی به سی تی اسکن نیست، اما اگر پزشک مشکوک شود که لوسمی در غدد لنفاوی در قفسه سینه یا اندام هایی مانند طحال یا کبد در حال گسترش است، درخواست خواهد کرد. همچنین گاهی اوقات برای مشاهده مغز و نخاع استفاده می‌شود، اسکن MRI نیز ممکن است برای این کار استفاده شود.

 

اسکن PET / CT: بعضی از دستگاه ها، اسکن CT را با اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) ترکیب می‌کنند تا اطلاعات بیشتری را در مورد هر قسمت غیرطبیعیی که در CT وجود دارد، فراهم کند.

 

اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

 

اسکن MRI، مانند سی تی اسکن، تصاویر دقیقی از بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌کند. این نوع تصویر برداری در بررسی مغز و نخاع بسیار مفید است. اگر پزشک شواهدی برای گسترش لوسمی در این مناطق مشاهده کند (مانند کودک اگر دارای علائمی مانند سردرد، تشنج یا استفراغ)، به احتمال زیاد درخواست MRIخواهد کرد.

 

سونوگرافی

 

از سونوگرافی می‌توان برای دیدن گره‌های لنفاوی در نزدیکی سطح بدن یا جستجوی اندام های بزرگ شده در داخل شکم مانند کلیه‌ها، کبد و طحال استفاده کرد.

 

درمان سرطان خون در کودکان

 

تیم پزشکی‌ای که از کودک مبتلا به لوسمی مراقبت می‌کنند را یک متخصص انکولوژیک اطفال (پزشک متخصص سرطان کودک) هدایت می‌کند. این سرطان شناس با سایر متخصصان، از جمله پرستاران، مددکاران اجتماعی، روانشناسان و جراحان همکاری می کند.

 

شیمی درمانی اصلی ترین

درمان سرطان خون در کودکان است. دوزها و داروهای مورد استفاده بسته به سن کودک و نوع سرطان خون متفاوت اند.

 

این روش درمانی با تزریق داروهای ضدسرطان در رگ (IV)، در عضله، در مایع مغزی نخاعی (CSF) اطراف مغز و نخاع انجام می‌شود، یا از طریق دهان مصرف می‌شوند. به جز در مورد CSF، داروهای شیمیایی وارد خون می‌شوند و به کلیه نواحی بدن می رسند. این روش درمانی برای سرطان‌هایی مانند لوسمی بسیار مفید است.

 

لوسمی به کمک ترکیبی از چندین داروی شیمی‌درمانی درمان می‌شود. پزشکان شیمی درمانی را به صورت چرخه انجام می‌دهند که به دنبال هر دوره از درمان یک دوره استراحت داده می‌شود تا به بدن فرصت بهبودی داده شود.

 

در درمان لوسمی میلوئید حاد (AML) از دوزهای بالاتر شیمی درمانی در مدت زمان کوتاهتر (معمولاً کمتر از یک سال) استفاده می‌شود و در درمان لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) از دوزهای کمتری از شیمی درمانی در مدت زمان طولانی تر(معمولاً 2 تا 3 سال) استفاده میشود.

 

سایرهای روش‌‌های درمانی شامل:

 

پرتودرمانی: پرتونگاری پر انرژی که سلول‌های سرطانی را از بین میبرد. تابش همیشه برای درمان لوسمی اامی نیست، اما میتواند در برخی شرایط خاص استفاده شود:

 

برای جلوگیری از گسترش لوسمی به مغز و درمان آن و یا برای درمان مواردی که لوسمی به سمت بیضه‌های پسربچه گسترش یافته باشد. اما شیمی درمانی در این شرایط متدوال تر است.

 

همچنین می‌توان از برای معالجه توموری که به نای فشار می آورد نیز استفاده کرد. اما اغلب از شیمی‌درمانی استفاده میشود زیرا سریعتر عمل میکند.

 

تشعشع به کل بدن، بخش مهمی از درمان قبل از پیوند سلول‌های بنیادی را تشکیل میدهد (به شیمی درمانی با دوز بالا و پیوند سلول‌های بنیادی مراجعه کنید).

 

درمان هدفمند: در این روش داروهای خاص استفاده میشوند که بدون آسیب رساندن به سلول‌های طبیعی، سلول‎های سرطانی را پیدا و حمله می کنند.

 

در سالهای اخیر داروهای جدیدی که قسمت‌های خاصی از سلول‌های سرطانی را هدف قرار می دهند، تولید شده است. این داروهای هدفمند با داروهای استاندارد شیمی درمانی متفاوت اند. در بعضی مواقع می‌توان از آن‌ها به عنوان جایگزین یا همراه با شیمی درمانی استفاده کرد و عوارض جانبی آن با عوارض شیمی درمانی متفاوت است. برخی از داروهای هدفمند می توانند در لوسمی‌های خاص کودکان مفید باشند.

 

پیوند سلولهای بنیادی: قرار دادن سلول‌های بنیادی سالم در بدن

 

پیوند سلول های بنیادی (SCT) یا پیوند مغز استخوان در برخی شرایط می‌تواند برای افزایش احتمال درمان سرطان خون در کودکان استفاده شود. SCT به پزشکان اجازه می‌دهد تا از دوز بالاتری از شیمی درمانی استفاده کنند، زیرا کودک معمولاً توانایی تحمل خواهد داشت.

 

شیمی درمانی با دوز بالا مغز استخوان را یعنی جایی که لوسمی شروع می شود را نابود می کند. از آنجایی که مغز استخوان جایی است که سلول‌های خونی جدید تشکیل می‌شوند، در صورت نابودی مغز استخوان احتمال عفونت‌های تهدید کننده زندگی، خونریزی و سایر مشکلات ناشی از تعداد کم سلولهای خون افزایش میابد. در واقع پیوند سلول‌های بنیادی بعد از شیمی درمانی برای بازگرداندن سلول‌های بنیادی خون ساز در مغز استخوان انجام می شود.

 

سلول‌های بنیادی سازنده خون که برای پیوند استفاده می شوند می‌توانند از خون یا از مغز استخوان دریافت شوند. بعضی اوقات سلولهای بنیادی از خون بند ناف نوزاد استخراج می‍شوند.

 

چشم‌انداز

 

با درمان مناسب، چشم انداز درمانی کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان خون کاملاً مناسب است.

 

اکثر لوسمی‌های دوران کودکی میزان بهبودی بسیار بالایی دارند و در برخی از آنها حتی به 90٪ میرسد. ترمیم و بهبودی به معنای این است که بعد از درمان پزشکان هیچ سلول سرطانی در بدن پیدا نکنند. بیشتر بچه‌های مبتلا به این بیماری به طور دائم درمان می‌شوند.

 

وجود کودکی که به دلیل سرطان تحت معالجه قرار می‌گیرد، می تواند برای هر خانواده ایجاد اضطراب و نگرانی بکند. اما شما تنها نیستید. برای دریافت پشتیبانی با هر کس که در تیم مراقبت فعال است یا مددکار اجتماعی بیمارستان صحبت کنید. منابع زیادی برای کمک به شما و فرزندتان در دسترس است.